Είναι το τρίτο άρθρο που γράφει για την νόσο COVID-19 ο αγαπημένος μου φίλος, Γιάννης Αρβανιτάκης.Τα προηγούμενα θα τα βρείτε στην ιστοσελίδα του. Καθημερινά καινούργια στοιχεία έρχονται να προστεθούν στην γνώση μας για την μεταδοτικότητα, ανθεκτικότητα του ιού, ακόμη και για τις τρέχουσες κλινικές δοκιμές- μελέτες.
Αξίζει να το διαβάσετε. Καλή ανάγνωση σε όσους επιλέξουν να το διαβάσουν...
COVID-19 – ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ, ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ (3 Μαίου 2020)
του Γιάννη Αρβανιτάκη
Φίλες και φίλοι,
έκλεισαν 7 εβδομάδες από την τελευταία ανάρτησή μου για την COVID-19 και οι πληροφορίες, μελέτες, εκθέσεις, δημοσιεύματα, γύρω από τον κορωναϊό και την νόσο, αυξάνονται και πληθύνονται. Κάθε μέρα, όλο και περισσότερα νέα δεδομένα προστίθενται στην βιβλιογραφία περί κορωναϊού. Εν τω μεταξύ, η παραπληροφόρηση και τα fake news δεν λένε να πάρουν μιαν ανάσα, οι λημωξιολόγοι, ιολόγοι, μικροβιολόγοι, επιδημιολόγοι αντιφάσκουν μεταξύ τους, δίπλα τους, κάποιοι δημοσιογράφοι έχουν γίνει ειδικότεροι των ειδικών, ενώ ο κοινός
θνητός ακροβατεί πάνω στο σχοινιά της αβεβαιότητας και του άγχους.
Τελικά, μου φαίνεται πως ο κορωναϊός και η νόσος COVID-19 εξελίσσονται σ’ ένα είδος θρησκείας…με τους πιστεύοντες στην μια πλευρά και τους απίστους στην άλλη…μεταξύ αυτών δε αναπτύσσονται διάφορες αιρέσεις όπως π.χ.,
• της κατασκευής του ιού στα εργαστήρια,
• της τεχνολογίας 5G (οι οπαδοί της την θεωρούν υπεύθυνη για την πανδημία και ήδη έχουν αναφερθεί επιθέσεις στους πυλώνες 5G στην Αγγλία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία και ΗΠΑ),
• της εξαπάτησης ή ακόμη στόχευσης από τις αρχές δημόσιας υγείας (σ’ αυτή την περίπτωση γιατί ν’ ακολουθήσουν τις οδηγίες τους;),
• του εμβολίου που δήθεν κατασκευάστηκε με εντολή του Bill Gates αλλά δεν το διαθέτει ακόμη (…για ν’ αυξήσει τα δισεκατομμύριά του…),
• της καταστροφής της παγκόσμιας οικονομίας από τους Κινέζους,
• της υπέρ ή κατά της μάσκας,
• της επικυριαρχίας πάνω στους ανθρώπους (λες και δεν επικυριαρχούσαν δηλαδή), και…και…και…τέλος δεν έχει!
Μέσα σ’ αυτή την λαίλαπα, και πάντοτε με γνώμονα την αυστηρά προσωπική μου αντίληψη των πραγμάτων, θα επιχειρήσω να βάλω μια τάξη στην επικρατούσα κατάσταση της σήμερον ημέρας, βασιζόμενος στα μέχρι στιγμής στοιχεία που προκύπτουν από έγκυρες και υπεύθυνες ιατρικές πηγές.
Ξέρω, πως πολλοί εξ υμών δεν έχουν τον χρόνο για την ανάγνωση μακροσκελών άρθρων…κι άλλοι βαρέθηκαν ν’ ακούν και να διαβάζουν…όσες και όσοι όμως έχετε την διάθεση και ενδιαφέρεστε…συνεχίστε την ανάγνωση.
Περί συμπτωματολογίας
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της COVID-19 είναι πυρετός, ξηρός βήχας που ενίοτε μπορεί να είναι παραγωγικός και κόπωση.
Άλλα πιθανά/συνοδά συμπτώματα: Πονόλαιμος, δύσπνοια, πονοκέφαλος, πόνοι στο σώμα, ρινική συμφόρηση, ανορεξία, ναυτία, κοιλιακό άλγος, έμετος, διάρροια, επιπεφυκίτιδα, εξάνθημα, ανοσμία, αγευσία, πρήξιμο των λεμφαδένων, απάθεια, υπνηλία, απώλεια βάρους.
Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια κι αρχίζουν σταδιακά. Περίπου ένα 80% των μολυνθέντων αναρρώνουν από την ασθένεια χωρίς να χρειάζονται νοσοκομειακή περίθαλψη και ένα 20% των ατόμων που προσβλήθηκαν από τον SARS-CoV2, αναπτύσσουν την βαριά μορφή της νόσου με τις αντίστοιχες επιπλοκές και εξελίξεις.
Μολονότι τα ηλικιωμένα άτομα καθώς και τα άτομα με υποκείμενα ιατρικά νοσήματα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών, οποιοδήποτε άλλο άτομο, με λευκό ιατρικό ιστορικό, μπορεί να προσβληθεί από την COVID-19 και ν’ αρρωστήσει βαριά.
Αυτή η εξέλιξη σχετίζεται με την ακραία αύξηση των φλεγμονωδών κυτοκινών (την αποκαλούν Cytokine storms syndrome (CSS) – σύνδρομο καταιγίδας κυτοκινών), συμπεριλαμβανομένων των IL2, IL7, IL10, GCSF, IP10, MCP1, MIP1A και TNFa (κι αν σας ενδιαφέρει περισσότερο, IL = ιντερλευκίνη, IP = Interferon gamma-induced protein, GCSF = Granulocyte-colony stimulating factor, MCP = Monocyte chemoattractant protein, MIP = macrophage inflammatory protein, TNF = Tumor necrosis factor), η οποία είναι ζημιογόνος και για τον ίδιο τον οργανισμό.
Ευνόητο πως άτομα όλων των ηλικιών που παρουσιάζουν πυρετό, βήχα και δυσκολία στην αναπνοή πρέπει να ζητήσουν το γρηγορότερο ιατρική βοήθεια.
Το δέρμα
Τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε μέχρι σήμερα δεικνύουν ότι η COVID-19 μπορεί να προσβάλλει σχεδόν κάθε όργανο, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι αντιμετωπίζουμε μια νέα νόσο, θα απαιτηθεί χρόνος από τους δερματολόγους προτού είναι σε θέση να διαχωρίσουν ποιες δερματικές αλλοιώσεις σχετίζονται πραγματικά με την COVID-19 και ποιες προκαλούνται από άλλες ασθένειες ή αντιδράσεις φαρμάκων.
Εμβολές, θρομβώσεις, μικροεμβολές
Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα από την Ολλανδία και την Γαλλία ένα 30-70% των ασθενών με νόσο COVID-19 που εισήχθησαν σε μονάδες εντατικής θεραπείας, παρουσίασαν φλεβοθρομβώσεις των κάτω άκρων και πνευμονικές εμβολές. Περίπου ένας στους τέσσερις ασθενείς με κορωναϊό που εισάγεται στην ΜΕΘ θα αναπτύξει πνευμονική εμβολή.
Αυτά τα ποσοστά είναι πολύ υψηλότερα απ’ όσα συνήθως βλέπουμε σε ασθενείς που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ για άλλες παθήσεις.
Επίσης, ασθενείς με κορωναϊό που εισάγονται στο νοσοκομείο είναι πιο πιθανό να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Αν και συνήθως, η πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου σχετίζεται με την αύξηση της ηλικίας, καθώς και με άλλους συντρέχοντες παράγοντες επικινδυνότητας όπως, η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, ο σακχαρώδης διαβήτης ή το κάπνισμα, το υψηλότερο ποσοστό εγκεφαλικών επεισοδίων που εμφανίζουν οι ασθενείς με COVID-19 είναι κάπως ασυνήθιστο, επειδή φαίνεται να συμβαίνει και σε άτομα κάτω των 50 ετών, χωρίς να έχουν τα υποκείμενα νοσήματα ή τους παράγοντες κινδύνου που προανέφερα.
Η COVID-19 φαίνεται επίσης να σχετίζεται με θρόμβους αίματος στα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία (τριχοειδή) που είναι πολύ σημαντικά για τη μεταφορά οξυγόνου στα όργανα και τους ιστούς. Σύμφωνα με αναφορές νεκροψιών έχουν διαπιστωθεί στοιχεία του SARS-CoV2, στα ενδοθηλιακά κύτταρα των τριχοειδών αγγείων (τα ενδοθηλιακά κύτταρα καλύπτουν τα εσωτερικά τοιχώματα των αγγείων) στους πνεύμονες, στα νεφρά και στο έντερο.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό μικροσκοπικών θρόμβων εντός των τριχοειδών με επακόλουθο την διαταραχή της φυσιολογικής ροής του αίματος και συνεπώς της ικανότητας παροχής οξυγόνου σ’ αυτά τα όργανα.
Μικροεμβολές αυτού του είδους στους πνεύμονες θα μπορούσαν να μειώσουν την φυσιολογική τους λειτουργία και κατά συνέπειαν να αποτρέψουν την επαρκή οξυγόνωση του αίματος. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί ασθενείς με σοβαρό COVID-19 μπορεί να παρουσιάσουν πολύ χαμηλά επίπεδα οξυγόνου.
Γιατί όμως η COVID-19 προκαλεί πήξη του αίματος;
Αιτιολογικά, εκτός της ακινησίας ή της ηλικίας, μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι ο ιός επηρεάζει άμεσα τα κύτταρα των αιμοφόρων αγγείων. Επίσης, όταν το σώμα καταπολεμά τον εισβολέα, ολόκληρο το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται και προσπαθεί να τον εξουδετερώσει. Οι έρευνες μας δείχνουν ότι ένα ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο έχει κινητοποιηθεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό μπορεί να προκαλέσει θρόμβους.
Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι ο ιός ενεργοποιεί την πήξη του αίματος για να του προσφέρει ένα πλεονέκτημα επιβίωσης.
Πάντως, οι έρευνες συνεχίζονται.
Προβλήματα πρόληψης
Γενικά, μέχρι στιγμής, οι διαφορετικές ιδιότητες αυτού του ιού καθιστούν δυσκολότερη την πρόληψη του. Όπως π.χ.
• Η μολυσματικότητα του πριν από την έναρξη/εκδήλωση των συμπτωμάτων. • Η μακρά περίοδος επώασης. • Η μεταδοτικότητα του από ασυμπτωματικά άτομα. • Ο τροπισμός, ήτοι η ικανότητα ενός ιού να μολύνει έναν συγκεκριμένο τύπο κυττάρων ή ιστών και να πολλαπλασιάζεται, στην προκειμένη περίπτωση, τους επιπεφυκότες. • Η μεταδοτικότητα του ακόμη και μετά την κλινική ανάρρωση.
Είστε άνοσοι εάν έχετε αναρρώσει από την COVID-19;
Ορισμένες χώρες θέλουν να εκδώσουν "διαβατήρια ανοσίας" για τα άτομα που απέκτησαν αντισώματα ενάντια στον SARS-CoV2 ο οποίος προκαλεί την νόσο COVID-19. Στα άτομα μ’ αυτά τα "διαβατήρια" θα επιτραπεί να επιστρέψουν στη δουλειά τους και να ταξιδέψουν επειδή υποτίθεται ότι είναι πλέον άνοσα προς τον ιό.
Τώρα, πέραν του ότι το θεωρώ μια τέτοια πράξη ρατσιστική, σύμφωνα με ανακοινώσεις των ειδικών, δεν γνωρίζουμε ακόμη αν αποκτούμε πραγματικά ανοσία στον ιό μετά την μόλυνση. Κι αν αναπτυχθεί ανοσία, δεν ξέρουμε για πόσον καιρό μπορεί να διαρκέσει.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν αναρρώσει από την COVID-19 αναπτύσσουν αντισώματα κατά του ιού. Αλλά μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα τους προστατεύσουν από τον ιό εάν επανεκτεθούν σ’ αυτόν.
Ειδησεογραφικά, και το αναφέρω με κάθε επιφύλαξη, στην Νότια Κορέα, περισσότερα από 160 άτομα μετά την ανάρρωσή τους από την COVID-19 βγήκαν και πάλι θετικά. Στην δε Κίνα, το 5% -10% των ανθρώπων που επανεξετάστηκαν μετά την ανάρρωσή τους βγήκαν εκ νέου θετικά.
Δεν είναι σαφές εάν:
• Οι άνθρωποι αυτοί μολύνθηκαν ξανά.
• Ο ιός επανενεργοποιήθηκε στο σώμα τους αφού αναπαύθηκε για λίγο.
• Τα αποτελέσματα των δοκιμών ήταν λανθασμένα.
Πάντως, για άλλους τύπους κορωναϊών φαίνεται να αναπτύσσεται κάποια ανοσία. Μελέτες μας δείχνουν ότι τα άτομα που έχουν προσβληθεί από κορωναϊούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα προστατεύονται έως και ένα χρόνο μετά τη μόλυνση. Κατά του ιού SARS-CoV1 ο οργανισμός μας παράγει αντισώματα έως και για 4 χρόνια.
Πάλι με μεγάλη επιφύλαξη θα έλεγα, πως εφ’ όσον ο ιός SARS-CoV2 κατά 85% συγγενεύει με τους ιούς SARS-CoV1 και MERS-CoV1, υποθετικά/θεωρητικά θα έπρεπε να δείξει παρόμοια συμπεριφορά προς την ανοσία.
Ανοσία της αγέλης
Πολλά έχετε ακούσει και διαβάσει για την ανοσία της αγέλης! Ωστόσο, η φυσική ανοσία της αγέλης, η οποία επιτυγχάνεται διαμέσου μόλυνσης και όχι εμβολιασμού, είναι δύσκολο να πραγματοποιηθεί μέσω ανεξέλεγκτης λοίμωξης, εφ’ όσον θα συσχετιζόταν με πολύ υψηλό ποσοστό σοβαρών περιστατικών και θανάτων, με τα συστήματα υγείας, ακόμη κι αυτών των χωρών με υψηλό εισόδημα και υποδομές, να γονατίζουν μπροστά στην ανικανότητα τους να ανταπεξέλθουν.
Αυτός είναι ο λόγος που η ανοσία της αγέλης επιδιώκεται κυρίως μέσω προγραμμάτων εμβολιασμού!
Όσο πιο μεταδοτικός είναι ένας ιός, τόσο περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να είναι ανοσοποιημένοι ούτως ώστε η ομπρέλα της ανοσίας της αγέλης να καλύπτει και τους απροστάτευτους. Για παράδειγμα, η ιλαρά είναι μια πολύ μεταδοτική νόσος κι ένα άρρωστο άτομο θα μπορούσε να μολύνει έως και 18 άλλα άτομα. Αυτό σημαίνει ότι περίπου το 95% του πληθυσμού πρέπει να είναι άνοσο προκειμένου να επωφεληθούν και οι υπόλοιποι από την ανοσία της αγέλης.
Για την μεταδοτικότητα του ιού SARS-CoV-2 οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου το 70% των ανθρώπων μιας κοινότητας πρέπει να είναι άτρωτα για να υπάρξει κάλυψη μέσω της ανοσίας της αγέλης. Αυτό το ποσοστό είναι ανέφικτο δίχως εμβόλιο ή μεγάλο αριθμό νοσησάντων.
Στελέχη SARS-CoV2 τύπου «L» και «S»
Επιστήμονες στην Κίνα ισχυρίζονται ότι έχουν εντοπίσει δύο κύρια στελέχη του SARS-CoV2 που προσβάλουν στους ανθρώπους, υποδεικνύοντας ότι ο ιός μεταλλάσσεται.
Ερευνητές της Σχολής Επιστημών της Ζωής του Πανεπιστημίου του Πεκίνου και το Ινστιτούτο Pasteur της Σαγκάης λένε ότι ο ιός SARS-CoV2 έχει εξελιχθεί σε δύο κύρια στελέχη, γνωστά ως τύποι «L» και «S».
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το νεότερο και πιο επιθετικό στέλεχος τύπου L αντιπροσώπευε περίπου το 70% των περιπτώσεων που αναλύθηκαν, ενώ τα υπόλοιπα 30% συνδέονταν με την παλαιότερη έκδοση τύπου S.
Στα πρώτα στάδια της επιδημίας στο Wuhan επικρατούσε το στέλεχος τύπου L αλλά από τις αρχές Ιανουαρίου παρατηρήθηκε μια βαθμιαία μείωση της συχνότητάς του, την οποία οι ερευνητές αποδίδουν στην ανθρώπινη παρέμβαση διαμέσου των προστατευτικών μέτρων που ελήφθησαν.
Εν τω μεταξύ, το στέλεχος τύπου S εξακολουθεί να μολύνει, γεγονός το οποίο, πάντοτε σύμφωνα με τους ειδικούς, οφείλεται στην ελάσσονα επιθετικότητά του καθώς επίσης στην ηπιότερη συμπτωματολογία, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι το μεταφέρουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα πριν μεταβούν στο νοσοκομείο, με συνέπεια την αύξηση του κινδύνου μετάδοσής του.
Περί μετάδοσης
Ως γνωστόν, η κύρια οδός μετάδοσης του ιού είναι διαμέσου σταγονιδίων. Ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες τα μικροσκοπικά σταγονίδια μπορεί να παραμείνουν στον αέρα μέχρι 3 ώρες.
Για όσες/όσους δεν γνωρίζουν, σ’ αυτό το σημείο, θα κάνω μία διευκρίνιση:
Τα σταγονίδια του σάλιου και της βλέννας είναι βαρύτερα από τον αέρα, συνεπώς μόλις απεκκριθούν η βαρύτητα αρχίζει να τα έλκει προς το έδαφος, μαζί με το ιικό φορτίο σωματιδίων που εμπεριέχουν. Την στιγμή που ένα άρρωστο άτομο βγαίνει από το δωμάτιο που βρισκόταν, αφού προηγουμένως είχε βήξει ή φτερνιστεί, τα τυχόν σταγονίδια που έχει σκορπίσει στο περιβάλλον πιθανότατα έχουν ήδη πέσει/εγκατασταθεί στο πάτωμα ή στις κοντινές επιφάνειες, οπότε, υπό κανονικές συνθήκες, δεν πρέπει ν’ ανησυχούμε για την εισπνοή των ιοφόρων αυτών σταγονιδίων. Το ίδιο ισχύει κι όταν τηρούμε σωστά τις κοινωνικές αποστάσεις.
Τα αερολύματα είναι μια διαφορετική ιστορία (εξ ορισμού, αερόλυμα ή αεροζόλ είναι το διάλυμα από λεπτά σωματίδια ή σταγονίδια που είναι διεσπαρμένα σε προωθητικό αέριο και η σχετική συσκευή). Στην προκειμένη περίπτωση ένα αερόλυμα σχηματίζεται όταν μικρότερα ακόμη σταγονίδια εξατμίζονται πριν ακόμη προλάβουν να πέσουν στο έδαφος. Οπότε, τα ιικά σωματίδια, απελευθερωμένα από το υγρό τους φορτίο, συνεχίζουν να αιωρούνται για ένα διάστημα στον χώρο.
Όταν λοιπόν ένας ιός ταξιδεύει μέσω αερολυμάτων, είναι πιθανό να προσβάλει ένα άτομο που εισέρχεται στο άδειο δωμάτιο, όπου μερικά λεπτά νωρίτερα είχε παρευρεθεί ένας άρρωστος.
Αυτός ο τρόπος μετάδοσης, μέσω ελεύθερων αερολυμάτων, ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως αερομεταφερόμενη νόσος.
Ευτυχώς, υπάρχουν λίγα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η μετάδοση της COVID-19 μέσω αερολύματος είναι πραγματικά ανησυχητική, ειδάλλως μόνο η κοινωνική απόσταση ή η μάσκα προσώπου δεν θα επαρκούσαν.
Στην ιστοσελίδα του ΠΟΥ, στις 17.04.2020, κάτω από την ερώτηση, ''Πώς εξαπλώνεται η COVID-19;'', μεταξύ άλλων, σημειώνεται:
''Η ασθένεια εξαπλώνεται κυρίως από άτομο σε άτομο διαμέσου μικρών σταγονιδίων τα οποία απεκκρίνονται από τη μύτη ή το στόμα με το βήξιμο, το φτέρνισμα ή την ομιλία. Αυτά τα σταγονίδια είναι σχετικά βαριά, δεν ταξιδεύουν πολύ μακριά και κατακάθονται γρήγορα στο έδαφος''.
Mικροβιοφόρες εστίες - Ανθεκτικότητα του ιού στις μη οργανικές επιφάνειες
Σύμφωνα με νεότερα στοιχεία, η επιβίωση του SARS-CoV2 στις κάτωθι αναφερόμενες μη οργανικές επιφάνειες έχει ως εξής:
• Αλουμίνιο, χαλκός, κόμμι - 8 ώρες.
• Χαρτόνια - 24 ώρες.
• Πλαστικά, ανοξείδωτο ατσάλι, πάγκοι – 1 έως 3 μέρες.
• Γυαλιά, ξύλα - 5 μέρες.
Άρα, προφανής και η σημαντικότητα της απολύμανσης!
Σημειώνω, εκ νέου, πως ο χρόνος επιβίωσης τους εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες όπως η θερμοκρασία του περιβάλλοντος και η υγρασία.
Γάτες και σκυλιά
Αρκετοί σκύλοι και αρκετές γάτες που είχαν έρθει σε επαφή με μολυσμένους ανθρώπους έχουν βρεθεί θετικά στον κορωναϊό της COVID-19. Επιπλέον, φαίνεται και τα κουνάβια να είναι ευπαθή στη μόλυνση. Σε πειραματικές συνθήκες, τόσο οι γάτες όσο και τα κουνάβια μετέδωσαν τον ιό σε άλλα ζώα του ίδιου είδους, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα ζώα αυτά μπορούν να μεταδώσουν την COVID-19 στον άνθρωπο και να διαδραματίσουν ρόλο στη διασπορά του.
Τώρα μη με ρωτάτε για κατοικίδια όπως καναρίνια, χελώνες, λιοντάρια, ιπποπόταμους και κατσαρίδες…γιατί ιδέα δεν έχω! Θα σας γελάσω!
Το αίνιγμα των μειωμένων περιστατικών οξέων εμφραγμάτων του μυοκαρδίου!
Μεγάλο το ερωτηματικό! Κανονικά, το ψυχολογικό άγχος που προκαλείται από τον κίνδυνο μόλυνσης, η νόσηση ή ο θάνατος συγγενών και φίλων, αλλά και οι κοινωνικό-οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, θα έπρεπε να είχαν αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών. Επιπλέον, ο SARS-CoV-2 προσβάλλει άμεσα την καρδιά και η νόσος COVID-19 μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Εν τούτοις, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω οξείας καρδιακής προσβολής έχουν μειωθεί σημαντικά σε πολλά κέντρα! Η μείωση όμως των περιστατικών καρδιακών προσβολών είναι απατηλή!
Πολλοί ειδικοί υποθέτουν ότι το φαινόμενο αυτό οφείλεται κυρίως στην βαθιά ανασφάλεια των ασθενών έναντι της COVID-19 και όχι στον μειωμένο αριθμό καρδιαγγειακών επεισοδίων. Θεωρούν ότι οι ασθενείς με τα αντίστοιχα συμπτώματα αποφεύγουν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια φοβούμενοι πως θα μολυνθούν με τον SARS-CoV2 ή ότι δεν θα τους παρασχεθεί η δέουσα προσοχή και φροντίδα μιας και τα νοσοκομεία είναι υπερφορτωμένα. Μια τέτοια περίπτωση βέβαια υποθάλπει σοβαρές επιπλοκές και επακόλουθα για τον ασθενή.
Άλλη μια εξήγηση για την παρατηρούμενη μείωση θα μπορούσε να είναι ότι οι θάνατοι από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αποδίδονται λανθασμένα σε μια συνυπάρχουσα μόλυνση με τον κορωναϊό.
Περί εμβολίων
Σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση, της 8ης Απριλίου 2020, περισσότερα από 100 υποψήφια εμβόλια βρίσκονται υπό ανάπτυξη. Εξ αυτών τα περισσότερα στην προκλινική φάση και 9 έχουν ήδη ξεκινήσει την κλινική φάση Ι/ΙΙ, εκ των οποίων το ένα στην κλινική φάση ΙΙ (δεδομένα από τις 29.04.2020).
Εδώ θα ήθελα να σταθώ στα εμβόλια mRNA (messenger Ribonucleic Acid αγγελιοφόρο ριβονουκλεϊνικό οξύ).
''It's a very unique way of making a vaccine and, so far, no (such) vaccine has been licenced for infectious disease.'' Ήτοι, ''Είναι ένας πολύ μοναδικός τρόπος παρασκευής εμβολίου και, μέχρι στιγμής, κανένα εμβόλιο αυτού του είδους δεν έχει λάβει άδεια/έγκριση για μολυσματικές ασθένειες'', δηλώνει η καθηγήτρια Isabelle Bekeredjian-Ding, του Ινστιτούτου Paul Ehrlich στην Γερμανία.
Για την παραγωγή εμβολίου mRNA, οι επιστήμονες παράγουν μια συνθετική έκδοση του mRNA που χρησιμοποιεί ένας ιός για να κατασκευάσει τις μολυσματικές πρωτεΐνες του. Αυτό το mRNA ενίεται στο ανθρώπινο σώμα, του οποίου τα κύτταρα το διαβάζουν ως οδηγίες παραγωγής της ιικής αυτής πρωτεΐνης και εν συνεχεία φτιάχνουν μερικά από τα μόρια του ιού. Αυτές οι πρωτεΐνες είναι μονήρεις, επομένως δεν μπορούν να ενωθούν για να σχηματίσουν έναν νέο ιό. Στην επόμενη φάση αναλαμβάνουν δραστηριότητα τα Β-λεμφοκύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, ανιχνεύουν αυτές τις ιικές πρωτεΐνες ως ξένο σώμα και ανταποκρίνονται αμυντικά με την παραγωγή αντισωμάτων. Με άλλα λόγια, τα εμβόλια mRNA, εξαπατούν το σώμα μας ούτως ώστε να παράγει μερικές από τις ιικές πρωτεΐνες.
Αντιθέτως, τα παραδοσιακά εμβόλια παρασκευάζονται από μικρές ή απενεργοποιημένες δόσεις ολόκληρου του οργανισμού που προκαλεί την νόσο ή από τις πρωτεΐνες που παράγει. Μερικά εμβόλια περιέχουν ζωντανούς αλλά εξασθενημένους μικροοργανισμούς, όπως της ιλαράς, της ερυθράς, της παρωτίτιδας, του κίτρινου πυρετού.
Τώρα, επειδή τα εμβόλια mRNA μόλις άρχισαν να δοκιμάζονται σε ανθρώπους, υπάρχουν πολλά άγνωστα βασικά ερωτηματικά που μπορούν να απαντηθούν μόνο μέσω κλινικών δοκιμών/μελετών.
Εκκρεμούσες απορίες:
• Οι πρωτεΐνες που έχουν επιλεγεί για το εμβόλιο είναι οι κατάλληλες για την πρόληψη μιας λοίμωξης κορωναϊού;
• Ποια είναι η απαιτούμενη ποσότητα mRNA;
• Πόσο στοχευμένη είναι η ανοσοαπόκριση σε αυτόν τον συγκεκριμένο κορωναϊό;
• Θα παράγει ο οργανισμός την αναγκαία ποσότητα αντισωμάτων για την προστασία του ατόμου;
• Πόσο καιρό θα διαρκέσει η ανοσία;
• Θα προκληθούν ανεπιθύμητες ενέργειες ή αντιδράσεις;
• Στην χειρότερη περίπτωση, θα επιδεινώνει την ασθένεια;
Εν πάση περιπτώσει, αν οι δοκιμές του εμβολίου αποδειχθούν αποτελεσματικές και ασφαλείς, η βιομηχανική παραγωγή του μπορεί να επιτευχθεί ταχύτερα από τα άλλα.
Πληροφοριακά, στις 22 Απριλίου 2020, η εταιρία Mainzer Biotechnologieunternehmen BioNTech έλαβε την έγκριση για την κλινική εξέταση ενός mRNA εμβολίου.
Δεν εισέρχομαι στην φαρμακευτική αγωγή, ούτε και στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ή ερευνώνται αυτή την στιγμή, πιστεύω πως τα
καθημερινά δημοσιεύματα στις εφημερίδες γεμίζουν αυτό το κενό. Το ψάξιμο για το ιδανικό φάρμακο συνεχίζεται.
Μεγάλο επίσης το θέμα της επόμενης μέρας. Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος του άγχους ή του
φόβου νόσησης, της οικονομικής ανασφάλειας, του εγκλεισμού, στην ψυχική μας σφαίρα; Το πρόβλημα είναι πολυσύνθετο και μόνο με εικασίες μπορούμε να μιλάμε εκ των προτέρων. Έχω κάνει αρκετές σκέψεις επ’ αυτού και ίσως αργότερα ν’ ασχοληθώ εντονότερα.
Για προληπτικά μέτρα όπως κοινωνικές αποστάσεις, χρήση της μάσκας, προσωπική
υγιεινή, έχετε ακούσει και διαβάσει επίσης πάρα
πολλά και περιττό ν’ αναφερθώ ξανά. Σας υπενθυμίζω ν΄αποφεύγετε το άγγιγμα της περιοχής ''Τ'' του προσώπου σας!
Αξίζει να το διαβάσετε. Καλή ανάγνωση σε όσους επιλέξουν να το διαβάσουν...
COVID-19 – ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ, ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ (3 Μαίου 2020)
του Γιάννη Αρβανιτάκη
Φίλες και φίλοι,
έκλεισαν 7 εβδομάδες από την τελευταία ανάρτησή μου για την COVID-19 και οι πληροφορίες, μελέτες, εκθέσεις, δημοσιεύματα, γύρω από τον κορωναϊό και την νόσο, αυξάνονται και πληθύνονται. Κάθε μέρα, όλο και περισσότερα νέα δεδομένα προστίθενται στην βιβλιογραφία περί κορωναϊού. Εν τω μεταξύ, η παραπληροφόρηση και τα fake news δεν λένε να πάρουν μιαν ανάσα, οι λημωξιολόγοι, ιολόγοι, μικροβιολόγοι, επιδημιολόγοι αντιφάσκουν μεταξύ τους, δίπλα τους, κάποιοι δημοσιογράφοι έχουν γίνει ειδικότεροι των ειδικών, ενώ ο κοινός
θνητός ακροβατεί πάνω στο σχοινιά της αβεβαιότητας και του άγχους.
Τελικά, μου φαίνεται πως ο κορωναϊός και η νόσος COVID-19 εξελίσσονται σ’ ένα είδος θρησκείας…με τους πιστεύοντες στην μια πλευρά και τους απίστους στην άλλη…μεταξύ αυτών δε αναπτύσσονται διάφορες αιρέσεις όπως π.χ.,
• της κατασκευής του ιού στα εργαστήρια,
• της τεχνολογίας 5G (οι οπαδοί της την θεωρούν υπεύθυνη για την πανδημία και ήδη έχουν αναφερθεί επιθέσεις στους πυλώνες 5G στην Αγγλία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία και ΗΠΑ),
• της εξαπάτησης ή ακόμη στόχευσης από τις αρχές δημόσιας υγείας (σ’ αυτή την περίπτωση γιατί ν’ ακολουθήσουν τις οδηγίες τους;),
• του εμβολίου που δήθεν κατασκευάστηκε με εντολή του Bill Gates αλλά δεν το διαθέτει ακόμη (…για ν’ αυξήσει τα δισεκατομμύριά του…),
• της καταστροφής της παγκόσμιας οικονομίας από τους Κινέζους,
• της υπέρ ή κατά της μάσκας,
• της επικυριαρχίας πάνω στους ανθρώπους (λες και δεν επικυριαρχούσαν δηλαδή), και…και…και…τέλος δεν έχει!
Μέσα σ’ αυτή την λαίλαπα, και πάντοτε με γνώμονα την αυστηρά προσωπική μου αντίληψη των πραγμάτων, θα επιχειρήσω να βάλω μια τάξη στην επικρατούσα κατάσταση της σήμερον ημέρας, βασιζόμενος στα μέχρι στιγμής στοιχεία που προκύπτουν από έγκυρες και υπεύθυνες ιατρικές πηγές.
Ξέρω, πως πολλοί εξ υμών δεν έχουν τον χρόνο για την ανάγνωση μακροσκελών άρθρων…κι άλλοι βαρέθηκαν ν’ ακούν και να διαβάζουν…όσες και όσοι όμως έχετε την διάθεση και ενδιαφέρεστε…συνεχίστε την ανάγνωση.
Περί συμπτωματολογίας
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της COVID-19 είναι πυρετός, ξηρός βήχας που ενίοτε μπορεί να είναι παραγωγικός και κόπωση.
Άλλα πιθανά/συνοδά συμπτώματα: Πονόλαιμος, δύσπνοια, πονοκέφαλος, πόνοι στο σώμα, ρινική συμφόρηση, ανορεξία, ναυτία, κοιλιακό άλγος, έμετος, διάρροια, επιπεφυκίτιδα, εξάνθημα, ανοσμία, αγευσία, πρήξιμο των λεμφαδένων, απάθεια, υπνηλία, απώλεια βάρους.
Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια κι αρχίζουν σταδιακά. Περίπου ένα 80% των μολυνθέντων αναρρώνουν από την ασθένεια χωρίς να χρειάζονται νοσοκομειακή περίθαλψη και ένα 20% των ατόμων που προσβλήθηκαν από τον SARS-CoV2, αναπτύσσουν την βαριά μορφή της νόσου με τις αντίστοιχες επιπλοκές και εξελίξεις.
Μολονότι τα ηλικιωμένα άτομα καθώς και τα άτομα με υποκείμενα ιατρικά νοσήματα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών, οποιοδήποτε άλλο άτομο, με λευκό ιατρικό ιστορικό, μπορεί να προσβληθεί από την COVID-19 και ν’ αρρωστήσει βαριά.
Αυτή η εξέλιξη σχετίζεται με την ακραία αύξηση των φλεγμονωδών κυτοκινών (την αποκαλούν Cytokine storms syndrome (CSS) – σύνδρομο καταιγίδας κυτοκινών), συμπεριλαμβανομένων των IL2, IL7, IL10, GCSF, IP10, MCP1, MIP1A και TNFa (κι αν σας ενδιαφέρει περισσότερο, IL = ιντερλευκίνη, IP = Interferon gamma-induced protein, GCSF = Granulocyte-colony stimulating factor, MCP = Monocyte chemoattractant protein, MIP = macrophage inflammatory protein, TNF = Tumor necrosis factor), η οποία είναι ζημιογόνος και για τον ίδιο τον οργανισμό.
Ευνόητο πως άτομα όλων των ηλικιών που παρουσιάζουν πυρετό, βήχα και δυσκολία στην αναπνοή πρέπει να ζητήσουν το γρηγορότερο ιατρική βοήθεια.
Το δέρμα
Τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε μέχρι σήμερα δεικνύουν ότι η COVID-19 μπορεί να προσβάλλει σχεδόν κάθε όργανο, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι αντιμετωπίζουμε μια νέα νόσο, θα απαιτηθεί χρόνος από τους δερματολόγους προτού είναι σε θέση να διαχωρίσουν ποιες δερματικές αλλοιώσεις σχετίζονται πραγματικά με την COVID-19 και ποιες προκαλούνται από άλλες ασθένειες ή αντιδράσεις φαρμάκων.
Εμβολές, θρομβώσεις, μικροεμβολές
Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα από την Ολλανδία και την Γαλλία ένα 30-70% των ασθενών με νόσο COVID-19 που εισήχθησαν σε μονάδες εντατικής θεραπείας, παρουσίασαν φλεβοθρομβώσεις των κάτω άκρων και πνευμονικές εμβολές. Περίπου ένας στους τέσσερις ασθενείς με κορωναϊό που εισάγεται στην ΜΕΘ θα αναπτύξει πνευμονική εμβολή.
Αυτά τα ποσοστά είναι πολύ υψηλότερα απ’ όσα συνήθως βλέπουμε σε ασθενείς που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ για άλλες παθήσεις.
Επίσης, ασθενείς με κορωναϊό που εισάγονται στο νοσοκομείο είναι πιο πιθανό να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Αν και συνήθως, η πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου σχετίζεται με την αύξηση της ηλικίας, καθώς και με άλλους συντρέχοντες παράγοντες επικινδυνότητας όπως, η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, ο σακχαρώδης διαβήτης ή το κάπνισμα, το υψηλότερο ποσοστό εγκεφαλικών επεισοδίων που εμφανίζουν οι ασθενείς με COVID-19 είναι κάπως ασυνήθιστο, επειδή φαίνεται να συμβαίνει και σε άτομα κάτω των 50 ετών, χωρίς να έχουν τα υποκείμενα νοσήματα ή τους παράγοντες κινδύνου που προανέφερα.
Η COVID-19 φαίνεται επίσης να σχετίζεται με θρόμβους αίματος στα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία (τριχοειδή) που είναι πολύ σημαντικά για τη μεταφορά οξυγόνου στα όργανα και τους ιστούς. Σύμφωνα με αναφορές νεκροψιών έχουν διαπιστωθεί στοιχεία του SARS-CoV2, στα ενδοθηλιακά κύτταρα των τριχοειδών αγγείων (τα ενδοθηλιακά κύτταρα καλύπτουν τα εσωτερικά τοιχώματα των αγγείων) στους πνεύμονες, στα νεφρά και στο έντερο.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό μικροσκοπικών θρόμβων εντός των τριχοειδών με επακόλουθο την διαταραχή της φυσιολογικής ροής του αίματος και συνεπώς της ικανότητας παροχής οξυγόνου σ’ αυτά τα όργανα.
Μικροεμβολές αυτού του είδους στους πνεύμονες θα μπορούσαν να μειώσουν την φυσιολογική τους λειτουργία και κατά συνέπειαν να αποτρέψουν την επαρκή οξυγόνωση του αίματος. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί ασθενείς με σοβαρό COVID-19 μπορεί να παρουσιάσουν πολύ χαμηλά επίπεδα οξυγόνου.
Γιατί όμως η COVID-19 προκαλεί πήξη του αίματος;
Αιτιολογικά, εκτός της ακινησίας ή της ηλικίας, μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι ο ιός επηρεάζει άμεσα τα κύτταρα των αιμοφόρων αγγείων. Επίσης, όταν το σώμα καταπολεμά τον εισβολέα, ολόκληρο το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται και προσπαθεί να τον εξουδετερώσει. Οι έρευνες μας δείχνουν ότι ένα ανοσοποιητικό σύστημα το οποίο έχει κινητοποιηθεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό μπορεί να προκαλέσει θρόμβους.
Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι ο ιός ενεργοποιεί την πήξη του αίματος για να του προσφέρει ένα πλεονέκτημα επιβίωσης.
Πάντως, οι έρευνες συνεχίζονται.
Προβλήματα πρόληψης
Γενικά, μέχρι στιγμής, οι διαφορετικές ιδιότητες αυτού του ιού καθιστούν δυσκολότερη την πρόληψη του. Όπως π.χ.
• Η μολυσματικότητα του πριν από την έναρξη/εκδήλωση των συμπτωμάτων. • Η μακρά περίοδος επώασης. • Η μεταδοτικότητα του από ασυμπτωματικά άτομα. • Ο τροπισμός, ήτοι η ικανότητα ενός ιού να μολύνει έναν συγκεκριμένο τύπο κυττάρων ή ιστών και να πολλαπλασιάζεται, στην προκειμένη περίπτωση, τους επιπεφυκότες. • Η μεταδοτικότητα του ακόμη και μετά την κλινική ανάρρωση.
Είστε άνοσοι εάν έχετε αναρρώσει από την COVID-19;
Ορισμένες χώρες θέλουν να εκδώσουν "διαβατήρια ανοσίας" για τα άτομα που απέκτησαν αντισώματα ενάντια στον SARS-CoV2 ο οποίος προκαλεί την νόσο COVID-19. Στα άτομα μ’ αυτά τα "διαβατήρια" θα επιτραπεί να επιστρέψουν στη δουλειά τους και να ταξιδέψουν επειδή υποτίθεται ότι είναι πλέον άνοσα προς τον ιό.
Τώρα, πέραν του ότι το θεωρώ μια τέτοια πράξη ρατσιστική, σύμφωνα με ανακοινώσεις των ειδικών, δεν γνωρίζουμε ακόμη αν αποκτούμε πραγματικά ανοσία στον ιό μετά την μόλυνση. Κι αν αναπτυχθεί ανοσία, δεν ξέρουμε για πόσον καιρό μπορεί να διαρκέσει.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν αναρρώσει από την COVID-19 αναπτύσσουν αντισώματα κατά του ιού. Αλλά μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα τους προστατεύσουν από τον ιό εάν επανεκτεθούν σ’ αυτόν.
Ειδησεογραφικά, και το αναφέρω με κάθε επιφύλαξη, στην Νότια Κορέα, περισσότερα από 160 άτομα μετά την ανάρρωσή τους από την COVID-19 βγήκαν και πάλι θετικά. Στην δε Κίνα, το 5% -10% των ανθρώπων που επανεξετάστηκαν μετά την ανάρρωσή τους βγήκαν εκ νέου θετικά.
Δεν είναι σαφές εάν:
• Οι άνθρωποι αυτοί μολύνθηκαν ξανά.
• Ο ιός επανενεργοποιήθηκε στο σώμα τους αφού αναπαύθηκε για λίγο.
• Τα αποτελέσματα των δοκιμών ήταν λανθασμένα.
Πάντως, για άλλους τύπους κορωναϊών φαίνεται να αναπτύσσεται κάποια ανοσία. Μελέτες μας δείχνουν ότι τα άτομα που έχουν προσβληθεί από κορωναϊούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα προστατεύονται έως και ένα χρόνο μετά τη μόλυνση. Κατά του ιού SARS-CoV1 ο οργανισμός μας παράγει αντισώματα έως και για 4 χρόνια.
Πάλι με μεγάλη επιφύλαξη θα έλεγα, πως εφ’ όσον ο ιός SARS-CoV2 κατά 85% συγγενεύει με τους ιούς SARS-CoV1 και MERS-CoV1, υποθετικά/θεωρητικά θα έπρεπε να δείξει παρόμοια συμπεριφορά προς την ανοσία.
Ανοσία της αγέλης
Πολλά έχετε ακούσει και διαβάσει για την ανοσία της αγέλης! Ωστόσο, η φυσική ανοσία της αγέλης, η οποία επιτυγχάνεται διαμέσου μόλυνσης και όχι εμβολιασμού, είναι δύσκολο να πραγματοποιηθεί μέσω ανεξέλεγκτης λοίμωξης, εφ’ όσον θα συσχετιζόταν με πολύ υψηλό ποσοστό σοβαρών περιστατικών και θανάτων, με τα συστήματα υγείας, ακόμη κι αυτών των χωρών με υψηλό εισόδημα και υποδομές, να γονατίζουν μπροστά στην ανικανότητα τους να ανταπεξέλθουν.
Αυτός είναι ο λόγος που η ανοσία της αγέλης επιδιώκεται κυρίως μέσω προγραμμάτων εμβολιασμού!
Όσο πιο μεταδοτικός είναι ένας ιός, τόσο περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να είναι ανοσοποιημένοι ούτως ώστε η ομπρέλα της ανοσίας της αγέλης να καλύπτει και τους απροστάτευτους. Για παράδειγμα, η ιλαρά είναι μια πολύ μεταδοτική νόσος κι ένα άρρωστο άτομο θα μπορούσε να μολύνει έως και 18 άλλα άτομα. Αυτό σημαίνει ότι περίπου το 95% του πληθυσμού πρέπει να είναι άνοσο προκειμένου να επωφεληθούν και οι υπόλοιποι από την ανοσία της αγέλης.
Για την μεταδοτικότητα του ιού SARS-CoV-2 οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου το 70% των ανθρώπων μιας κοινότητας πρέπει να είναι άτρωτα για να υπάρξει κάλυψη μέσω της ανοσίας της αγέλης. Αυτό το ποσοστό είναι ανέφικτο δίχως εμβόλιο ή μεγάλο αριθμό νοσησάντων.
Στελέχη SARS-CoV2 τύπου «L» και «S»
Επιστήμονες στην Κίνα ισχυρίζονται ότι έχουν εντοπίσει δύο κύρια στελέχη του SARS-CoV2 που προσβάλουν στους ανθρώπους, υποδεικνύοντας ότι ο ιός μεταλλάσσεται.
Ερευνητές της Σχολής Επιστημών της Ζωής του Πανεπιστημίου του Πεκίνου και το Ινστιτούτο Pasteur της Σαγκάης λένε ότι ο ιός SARS-CoV2 έχει εξελιχθεί σε δύο κύρια στελέχη, γνωστά ως τύποι «L» και «S».
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το νεότερο και πιο επιθετικό στέλεχος τύπου L αντιπροσώπευε περίπου το 70% των περιπτώσεων που αναλύθηκαν, ενώ τα υπόλοιπα 30% συνδέονταν με την παλαιότερη έκδοση τύπου S.
Στα πρώτα στάδια της επιδημίας στο Wuhan επικρατούσε το στέλεχος τύπου L αλλά από τις αρχές Ιανουαρίου παρατηρήθηκε μια βαθμιαία μείωση της συχνότητάς του, την οποία οι ερευνητές αποδίδουν στην ανθρώπινη παρέμβαση διαμέσου των προστατευτικών μέτρων που ελήφθησαν.
Εν τω μεταξύ, το στέλεχος τύπου S εξακολουθεί να μολύνει, γεγονός το οποίο, πάντοτε σύμφωνα με τους ειδικούς, οφείλεται στην ελάσσονα επιθετικότητά του καθώς επίσης στην ηπιότερη συμπτωματολογία, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι το μεταφέρουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα πριν μεταβούν στο νοσοκομείο, με συνέπεια την αύξηση του κινδύνου μετάδοσής του.
Περί μετάδοσης
Ως γνωστόν, η κύρια οδός μετάδοσης του ιού είναι διαμέσου σταγονιδίων. Ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες τα μικροσκοπικά σταγονίδια μπορεί να παραμείνουν στον αέρα μέχρι 3 ώρες.
Για όσες/όσους δεν γνωρίζουν, σ’ αυτό το σημείο, θα κάνω μία διευκρίνιση:
Τα σταγονίδια του σάλιου και της βλέννας είναι βαρύτερα από τον αέρα, συνεπώς μόλις απεκκριθούν η βαρύτητα αρχίζει να τα έλκει προς το έδαφος, μαζί με το ιικό φορτίο σωματιδίων που εμπεριέχουν. Την στιγμή που ένα άρρωστο άτομο βγαίνει από το δωμάτιο που βρισκόταν, αφού προηγουμένως είχε βήξει ή φτερνιστεί, τα τυχόν σταγονίδια που έχει σκορπίσει στο περιβάλλον πιθανότατα έχουν ήδη πέσει/εγκατασταθεί στο πάτωμα ή στις κοντινές επιφάνειες, οπότε, υπό κανονικές συνθήκες, δεν πρέπει ν’ ανησυχούμε για την εισπνοή των ιοφόρων αυτών σταγονιδίων. Το ίδιο ισχύει κι όταν τηρούμε σωστά τις κοινωνικές αποστάσεις.
Τα αερολύματα είναι μια διαφορετική ιστορία (εξ ορισμού, αερόλυμα ή αεροζόλ είναι το διάλυμα από λεπτά σωματίδια ή σταγονίδια που είναι διεσπαρμένα σε προωθητικό αέριο και η σχετική συσκευή). Στην προκειμένη περίπτωση ένα αερόλυμα σχηματίζεται όταν μικρότερα ακόμη σταγονίδια εξατμίζονται πριν ακόμη προλάβουν να πέσουν στο έδαφος. Οπότε, τα ιικά σωματίδια, απελευθερωμένα από το υγρό τους φορτίο, συνεχίζουν να αιωρούνται για ένα διάστημα στον χώρο.
Όταν λοιπόν ένας ιός ταξιδεύει μέσω αερολυμάτων, είναι πιθανό να προσβάλει ένα άτομο που εισέρχεται στο άδειο δωμάτιο, όπου μερικά λεπτά νωρίτερα είχε παρευρεθεί ένας άρρωστος.
Αυτός ο τρόπος μετάδοσης, μέσω ελεύθερων αερολυμάτων, ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως αερομεταφερόμενη νόσος.
Ευτυχώς, υπάρχουν λίγα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η μετάδοση της COVID-19 μέσω αερολύματος είναι πραγματικά ανησυχητική, ειδάλλως μόνο η κοινωνική απόσταση ή η μάσκα προσώπου δεν θα επαρκούσαν.
Στην ιστοσελίδα του ΠΟΥ, στις 17.04.2020, κάτω από την ερώτηση, ''Πώς εξαπλώνεται η COVID-19;'', μεταξύ άλλων, σημειώνεται:
''Η ασθένεια εξαπλώνεται κυρίως από άτομο σε άτομο διαμέσου μικρών σταγονιδίων τα οποία απεκκρίνονται από τη μύτη ή το στόμα με το βήξιμο, το φτέρνισμα ή την ομιλία. Αυτά τα σταγονίδια είναι σχετικά βαριά, δεν ταξιδεύουν πολύ μακριά και κατακάθονται γρήγορα στο έδαφος''.
Mικροβιοφόρες εστίες - Ανθεκτικότητα του ιού στις μη οργανικές επιφάνειες
Σύμφωνα με νεότερα στοιχεία, η επιβίωση του SARS-CoV2 στις κάτωθι αναφερόμενες μη οργανικές επιφάνειες έχει ως εξής:
• Αλουμίνιο, χαλκός, κόμμι - 8 ώρες.
• Χαρτόνια - 24 ώρες.
• Πλαστικά, ανοξείδωτο ατσάλι, πάγκοι – 1 έως 3 μέρες.
• Γυαλιά, ξύλα - 5 μέρες.
Άρα, προφανής και η σημαντικότητα της απολύμανσης!
Σημειώνω, εκ νέου, πως ο χρόνος επιβίωσης τους εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες όπως η θερμοκρασία του περιβάλλοντος και η υγρασία.
Γάτες και σκυλιά
Αρκετοί σκύλοι και αρκετές γάτες που είχαν έρθει σε επαφή με μολυσμένους ανθρώπους έχουν βρεθεί θετικά στον κορωναϊό της COVID-19. Επιπλέον, φαίνεται και τα κουνάβια να είναι ευπαθή στη μόλυνση. Σε πειραματικές συνθήκες, τόσο οι γάτες όσο και τα κουνάβια μετέδωσαν τον ιό σε άλλα ζώα του ίδιου είδους, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα ζώα αυτά μπορούν να μεταδώσουν την COVID-19 στον άνθρωπο και να διαδραματίσουν ρόλο στη διασπορά του.
Τώρα μη με ρωτάτε για κατοικίδια όπως καναρίνια, χελώνες, λιοντάρια, ιπποπόταμους και κατσαρίδες…γιατί ιδέα δεν έχω! Θα σας γελάσω!
Το αίνιγμα των μειωμένων περιστατικών οξέων εμφραγμάτων του μυοκαρδίου!
Μεγάλο το ερωτηματικό! Κανονικά, το ψυχολογικό άγχος που προκαλείται από τον κίνδυνο μόλυνσης, η νόσηση ή ο θάνατος συγγενών και φίλων, αλλά και οι κοινωνικό-οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, θα έπρεπε να είχαν αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών. Επιπλέον, ο SARS-CoV-2 προσβάλλει άμεσα την καρδιά και η νόσος COVID-19 μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Εν τούτοις, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω οξείας καρδιακής προσβολής έχουν μειωθεί σημαντικά σε πολλά κέντρα! Η μείωση όμως των περιστατικών καρδιακών προσβολών είναι απατηλή!
Πολλοί ειδικοί υποθέτουν ότι το φαινόμενο αυτό οφείλεται κυρίως στην βαθιά ανασφάλεια των ασθενών έναντι της COVID-19 και όχι στον μειωμένο αριθμό καρδιαγγειακών επεισοδίων. Θεωρούν ότι οι ασθενείς με τα αντίστοιχα συμπτώματα αποφεύγουν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια φοβούμενοι πως θα μολυνθούν με τον SARS-CoV2 ή ότι δεν θα τους παρασχεθεί η δέουσα προσοχή και φροντίδα μιας και τα νοσοκομεία είναι υπερφορτωμένα. Μια τέτοια περίπτωση βέβαια υποθάλπει σοβαρές επιπλοκές και επακόλουθα για τον ασθενή.
Άλλη μια εξήγηση για την παρατηρούμενη μείωση θα μπορούσε να είναι ότι οι θάνατοι από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αποδίδονται λανθασμένα σε μια συνυπάρχουσα μόλυνση με τον κορωναϊό.
Περί εμβολίων
Σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση, της 8ης Απριλίου 2020, περισσότερα από 100 υποψήφια εμβόλια βρίσκονται υπό ανάπτυξη. Εξ αυτών τα περισσότερα στην προκλινική φάση και 9 έχουν ήδη ξεκινήσει την κλινική φάση Ι/ΙΙ, εκ των οποίων το ένα στην κλινική φάση ΙΙ (δεδομένα από τις 29.04.2020).
Εδώ θα ήθελα να σταθώ στα εμβόλια mRNA (messenger Ribonucleic Acid αγγελιοφόρο ριβονουκλεϊνικό οξύ).
''It's a very unique way of making a vaccine and, so far, no (such) vaccine has been licenced for infectious disease.'' Ήτοι, ''Είναι ένας πολύ μοναδικός τρόπος παρασκευής εμβολίου και, μέχρι στιγμής, κανένα εμβόλιο αυτού του είδους δεν έχει λάβει άδεια/έγκριση για μολυσματικές ασθένειες'', δηλώνει η καθηγήτρια Isabelle Bekeredjian-Ding, του Ινστιτούτου Paul Ehrlich στην Γερμανία.
Αντιθέτως, τα παραδοσιακά εμβόλια παρασκευάζονται από μικρές ή απενεργοποιημένες δόσεις ολόκληρου του οργανισμού που προκαλεί την νόσο ή από τις πρωτεΐνες που παράγει. Μερικά εμβόλια περιέχουν ζωντανούς αλλά εξασθενημένους μικροοργανισμούς, όπως της ιλαράς, της ερυθράς, της παρωτίτιδας, του κίτρινου πυρετού.
Τώρα, επειδή τα εμβόλια mRNA μόλις άρχισαν να δοκιμάζονται σε ανθρώπους, υπάρχουν πολλά άγνωστα βασικά ερωτηματικά που μπορούν να απαντηθούν μόνο μέσω κλινικών δοκιμών/μελετών.
Εκκρεμούσες απορίες:
• Οι πρωτεΐνες που έχουν επιλεγεί για το εμβόλιο είναι οι κατάλληλες για την πρόληψη μιας λοίμωξης κορωναϊού;
• Ποια είναι η απαιτούμενη ποσότητα mRNA;
• Πόσο στοχευμένη είναι η ανοσοαπόκριση σε αυτόν τον συγκεκριμένο κορωναϊό;
• Θα παράγει ο οργανισμός την αναγκαία ποσότητα αντισωμάτων για την προστασία του ατόμου;
• Πόσο καιρό θα διαρκέσει η ανοσία;
• Θα προκληθούν ανεπιθύμητες ενέργειες ή αντιδράσεις;
• Στην χειρότερη περίπτωση, θα επιδεινώνει την ασθένεια;
Εν πάση περιπτώσει, αν οι δοκιμές του εμβολίου αποδειχθούν αποτελεσματικές και ασφαλείς, η βιομηχανική παραγωγή του μπορεί να επιτευχθεί ταχύτερα από τα άλλα.
Πληροφοριακά, στις 22 Απριλίου 2020, η εταιρία Mainzer Biotechnologieunternehmen BioNTech έλαβε την έγκριση για την κλινική εξέταση ενός mRNA εμβολίου.
Δεν εισέρχομαι στην φαρμακευτική αγωγή, ούτε και στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ή ερευνώνται αυτή την στιγμή, πιστεύω πως τα
Μεγάλο επίσης το θέμα της επόμενης μέρας. Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος του άγχους ή του
Για προληπτικά μέτρα όπως κοινωνικές αποστάσεις, χρήση της μάσκας, προσωπική
υγιεινή, έχετε ακούσει και διαβάσει επίσης πάρα
πολλά και περιττό ν’ αναφερθώ ξανά. Σας υπενθυμίζω ν΄αποφεύγετε το άγγιγμα της περιοχής ''Τ'' του προσώπου σας!
Το ειδησεογραφικό πρακτορείο BR24 της Βαυαρίας σ’ ένα άρθρο του, της 3 Απριλίου 2020, γράφει πως σύμφωνα με μίαν εκπρόσωπο (δεν αναφέρει το όνομά της) του RKI όλοι οι θάνατοι
των ανθρώπων που σχετίζονται με νόσο COVID-19 καταχωρούνται ως θάνατοι από κορωναϊό. Δηλαδή, οι καταχωρήσεις περιλαμβάνουν άτομα που πέθαναν άμεσα από την νόσο, ''πέθανε από'', και άτομα με υποκείμενα νοσήματα που μολύνθηκαν από τον ιό για τους οποίους όμως δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με σαφήνεια τι τελικά προκάλεσε το θάνατο τους, "πέθανε με".
Παρόμοια έχω ακούσει ή διαβάσει κι από άλλους, ωστόσο, δεν μπορούν να μου δώσουν την απάντηση στο ερώτημα: Αν αυτά τα άτομα με τα υποκείμενα νοσήματα δεν είχαν προσβληθεί από τον κορωναϊό πόσο ακόμη θα ζούσαν; Κατά την γνώμη μου, ίσως 1-2 χρονάκια παραπάνω ή και περισσότερα! Είπαμε όμως(!)
Μέχρι τέλος Μαΐου πιστεύω πως θα έχουμε μια καθαρότερη εικόνα των πραγμάτων ούτως ώστε να μπορέσουμε βγάλουμε καλύτερα συμπεράσματα. Ας ελπίσουμε λοιπόν το καλύτερο για όλη την ανθρωπότητα.
Γιάννης Αρβανιτάκης
ΠΗΓΕΣ
https://www.webmd.com/lung/coronavirus-immunity-reinfection?ecd=wnl_spr_043020&ctr=wnl-spr-043020_nsl-Bodymodule_Position3&mb=GCqfm03sOHb4%2fy1SAXcGHuHnVev1imbCd684foz89R0%3d#1
https://www.gavi.org/vaccineswork/what-herd-immunity
https://blogs.webmd.com/webmd-doctors/20200430/covid19-and-skin-conditions-what-we-know-so-far?ecd=wnl_spr_043020&ctr=wnl-spr-043020_nsl-Bodymodule_Position2&mb=GCqfm03sOHb4%2fy1SAXcGHuHnVev1imbCd684foz89R0%3d
https://horizon-magazine.eu/article/five-things-you-need-know-about-mrna-vaccines.html
https://www.sciencefocus.com/news/coronavirus-aggressive-l-type-strain-affecting-70-per-cent-of-cases/
https://www.mentalfloss.com/article/622511/coronavirus-airborne-aerosol-droplets-whats-the-difference
https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
https://theconversation.com/people-with-coronavirus-are-at-risk-of-blood-clots-and-strokes-heres-what-we-know-so-far-137304
https://www.sciencemag.org/news/2020/03/mutations-can-reveal-how-coronavirus-moves-they-re-easy-overinterpret
https://www.br.de/nachrichten/deutschland-welt/faktenfuchs-so-werden-corona-todesfaelle-gezaehlt,RtnpYVL
Η περιοχή ''Τ'' του προσώπου |
Παρόμοια έχω ακούσει ή διαβάσει κι από άλλους, ωστόσο, δεν μπορούν να μου δώσουν την απάντηση στο ερώτημα: Αν αυτά τα άτομα με τα υποκείμενα νοσήματα δεν είχαν προσβληθεί από τον κορωναϊό πόσο ακόμη θα ζούσαν; Κατά την γνώμη μου, ίσως 1-2 χρονάκια παραπάνω ή και περισσότερα! Είπαμε όμως(!)
Μέχρι τέλος Μαΐου πιστεύω πως θα έχουμε μια καθαρότερη εικόνα των πραγμάτων ούτως ώστε να μπορέσουμε βγάλουμε καλύτερα συμπεράσματα. Ας ελπίσουμε λοιπόν το καλύτερο για όλη την ανθρωπότητα.
Γιάννης Αρβανιτάκης
ΠΗΓΕΣ
https://www.webmd.com/lung/coronavirus-immunity-reinfection?ecd=wnl_spr_043020&ctr=wnl-spr-043020_nsl-Bodymodule_Position3&mb=GCqfm03sOHb4%2fy1SAXcGHuHnVev1imbCd684foz89R0%3d#1
https://www.gavi.org/vaccineswork/what-herd-immunity
https://blogs.webmd.com/webmd-doctors/20200430/covid19-and-skin-conditions-what-we-know-so-far?ecd=wnl_spr_043020&ctr=wnl-spr-043020_nsl-Bodymodule_Position2&mb=GCqfm03sOHb4%2fy1SAXcGHuHnVev1imbCd684foz89R0%3d
https://horizon-magazine.eu/article/five-things-you-need-know-about-mrna-vaccines.html
https://www.sciencefocus.com/news/coronavirus-aggressive-l-type-strain-affecting-70-per-cent-of-cases/
https://www.mentalfloss.com/article/622511/coronavirus-airborne-aerosol-droplets-whats-the-difference
https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
https://theconversation.com/people-with-coronavirus-are-at-risk-of-blood-clots-and-strokes-heres-what-we-know-so-far-137304
https://www.sciencemag.org/news/2020/03/mutations-can-reveal-how-coronavirus-moves-they-re-easy-overinterpret
https://www.br.de/nachrichten/deutschland-welt/faktenfuchs-so-werden-corona-todesfaelle-gezaehlt,RtnpYVL