Πριν λίγες μέρες, ο Κυριάκος Πιερρακάκης, Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μίλησε στην Βουλή για το σχέδιο νόμου που αφορά την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, τις αναδυόμενες τεχνολογίες, το φηφιακό μας μέλλον, τον ψηφιακό μετασχηματισμό στις υποδομές του κράτους για να σταματήσει επιτέλους η ταλαιπωρία μας, την τεχνητή νοημοσύνη, τις ευκαιρίες και τις απειλές, αλλά δυστυχώς με λίγες παρουσίες, όπως παρατήρησα. Αδιάφοροι οι περισσότεροι για όσα έρχονται, όσα αλλάζουν? Και κάπως έτσι γεννιούνται ένα σωρό ερωτήματα. Άραγε θα βγούμε κερδισμένοι ή χαμένοι στην εποχή της ψηφιοποίησης? Μπορούν οι σημερινοί ταγοί της εξουσίας να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που έρχονται? Πόσο επηρεάζουν οι εξελίξεις τα δικαιώματα, τις ελευθερίες, την αγορά εργασίας, την πολιτική, την ασφάλεια μας? Θα συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε ή θα καταλήξουμε μόνο καταναλωτές ενός ΄΄βάρβαρου΄΄ συστήματος που θα κατευθύνει τις επιλογές μας, θα λαμβάνουμε ως γνώση όσα μας σερβίρουν στο διαδίκτυο? Τι πρέπει να γίνει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα? Καταργείται ο άνθρωπος? Θα συναλλασόμαστε στο μέλλον μόνο με μηχανές? Που θα πρέπει να μπουν τα όρια της μηχανής? Που σταματάει ο κοινωνικός έλεγχος? Μήπως δεν χρειάζεται να φοβόμαστε υπερβολικά και τελικά η ΄΄πρόοδος΄΄ θα σημάνει την απελευθέρωση μας, δηλαδή θα έχουμε περισσότερο χρόνο για τον εαυτό μας εφόσον θα εξυπηρετούμαστε από ψηφιακές-ρομποτικές υπηρεσίες?Αν και έχουν γίνει αρκετές συζητήσεις επί του θέματος ακόμη δεν έχουμε σαφείς απαντήσεις, γιατί το μέλλον θα είναι πάντα αβέβαιο. Άλλα οροματίζονται οι προγραμματιστές και άλλα βιώνουμε στο πετσί μας σε ορισμένους τομείς?
Ας φέρουμε λίγα παραδείγματα..
Στα θετικά θα είναι σίγουρα η η πάταξη της γραφειοκρατίας που τόσο έχει επηρεάσει την ψυχική μας υγεία, η ψηφιοποίηση όλων αυτών των σκορπισμένων χαρτιών στα γραφεία δημόσιων υπηρεσιών της χώρα μας. Αυτό που αντίκρυσα πχ. στο Υποθηκοφυλάκιο Διδυμοτείχου δεν περιγράφεται, χαμός! Απορώ που βρίσκουν άκρη? Τέσσερις φορές νομίζω πήγα για να πάρω ένα χαρτί. Άσε που έχασαν και τα δικαιολογητικά (ένα ήταν βασικά). Ανέβα κατέβα τα σκαλιά με πέθαναν. Εδώ μιλάμε για ψηφιακή μετάβαση και οι ίδιοι δεν έχουν έναν εκτυπωτή να σου εκτυπώσει ένα χαρτί. Έλεος!, θα μπορούσαν αρκετοί από τους περιπλανόμενους δημοσίους υπαλλήλους, οι χωρίς αντικείμενο εργασίας, να αξιοποιηθούν ώστε η μετάβαση στην ψηφιοποίηση να γίνει γρηγορότερα. Απορώ πότε θα γίνει η καταγραφή? Ακόμη και για απλούστερα θέματα, που θα μπορούσες να εξυπηρετηθείς με ένα e-mail είναι τόσο πολύπλοκο το σύστημα που σε τρελαίνει. Λες και επίτηδες τα έχουν κάνει τόσο πολύπλοκα για να μην βρίσκεις άκρη. Είναι πολλές δημόσιες υπηρεσίες που δεν μπορούν ακόμη να ανταλλάξουν δημόσια έγγραφα μέσω ίντερνετ και σε ταλαιπωρούν άδικα. Θα έπρεπε να πάω Θεσσαλονίκη να παραδώσω ένα χαρτί στο Ειρηνοδικείο, ενώ θα μπορούσε να είχε σταλεί από το Διδυμότειχο.
Τι να πούμε για την σχέση τεχνολογίας και επιστήμης? Η πρόοδος άλλωστε της επιστήμης βασίζεται στην ανάπτυξη της τεχνολογίας.
Η υγεία βασίζεται στην τεχνολογία. Τα Εθνικό Συστήμα Εμβολιασμών στην περίοδο της πανδημίας βασίστηκε στην τεχνολογία και μάλιστα η Ελλάδα ήταν πρωταγωνιστής σε αυτήν την διαδικασία ψηφιοποίησης. Χωρίς αυτό θα υπήρχε ένα χάος. Η ρομποτική χειρουργική, η έρευνα, η τρισδιάστατη εκτύπωση και πολλά άλλα στα θετικά.
Με τα σύγχρονα μέσα τραπεζικών συναλλαγών, τις πιστωτικές κάρτες ακόμη και μέσω κινητών έγιναν απλούστερες οι διαδικασίες, όμως υπάρχουν και οι κίνδυνοι. Η τεχνολογική εξέλιξη δεν πρέπει να αφήνει κανέναν ανυπεράσπιστο και ιδίως όσους αδυνατούν να καταλάβουν πως λειτουργεί το κάθε σύστημα.
Και πάλι στο Διδυμότειχο, μπροστά σε ATM, ο παππούς από πίσω μου
- Βοήθα βρε παιδί μ΄ να βγάλω χρήματα.
- Ευχαρίστως βρε παππού, αλλά πρέπει να προσέχεις με αγνώστους.
Το PIN πάνω σε φάκελο με την κάρτα με μεγάλα γράμματα που το έβλεπες και από το απέναντι σπίτι. Τι να πείς? Αλίμονο αν τους αφήσουμε μόνους, χάθηκαν στον λαβύρινθο της τεχνολογίας, και από δίπλα οι απατεώνες να καιροφυλακτούν.
Φανταστείτε τώρα τι θα γίνει αν έρθουν και τα ταχυδρομικά drone στα χωριά μας.
Ακόμη και στους χώρους εργασίας η μετάβαση θα πρέπει να γίνεται ομαλά και χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς να διαταραχθούν σε μεγάλο βαθμό οι παραδοσιακές αγορές εργασίες και να οδηγηθούν σε πτωχεύσεις εταιρείες που μέχρι τώρα πρόσφεραν τα μέγιστα στον κρατικό κορβανά. Η ρομποτική εργασία αφαιρεί θέσεις εργασίας, αλλά μπορεί να δώσει και πλεονεκτήματα αν γίνει με σωστό τρόπο.
Αλήθεια θα θέλατε να σας σερβίρει ένα λικνιζόμενο τενεκεδένιο ρομποτάκι τον καφέ, να σας πεί αν σας άρεσε η γεύση? Εμένα ΝΟ!
Δίπλωμα οδήγησης, ταυτότητα, εισιτήρια για τα μέσα μαζικής κυκλοφορίας, θα τα έχουμε διαθέσιμα στο κινητό μας τηλέφωνο και δεν θα χρειάζεται να κουβαλάμε ένα σωρό κάρτες, ένα σωρό χαρτιά.
Η τεχνολογία θα βοηθήσει και σε άλλους τομείς, όπως είναι ο έλεγχος συνόρων, η δασοπροστασία κ.ά.
Υπάρχουν όμως και οι κίνδυνοι.
Η Shoshana Zuboff ακαδημαϊκός του Harvard Business School αναφέρεται στην εποχή στην εποχή του Κατασκοπευτικού Καπιταλισμού. Όπως η ίδια λέει ,όσοι ασχολούνται με το διαδίκτυο το αντιμετωπίζουν καθημερινά οι προτιμήσεις μας αναγνωρίζονται και επεξεργάζονται από διάφορες πλατφόρμες και επηρεάζουν τις συμπεφορές μας. Που θα μας οδηγήσει όλο αυτό αν δεν βάλουμε όρια?
Ρίξτε μια ματιά σε ένα προϊόν στο διαδίκτυο, σε λίγο ολόκληρος κατάλογος θα εμφανιστεί μπροστά στην οθόνη σας. Τα ψηφιακά μας ίχνη τα αφήνουμε σε κάθε αναζήτηση μας στο διαδίκτυο.
Το διακύβευμα σε μια πρωτοφανή μορφή εξουσίας για κοινωνικό έλεγχο είναι αρκετά μεγάλο και θα πρέπει να μπουν κανόνες.
Όσο εύκολα μπορούμε να αποκομήσουμε πληροφορίες, άλλο τόσο εύκολα μπορούμε να χαθούμε στον κόσμο της παραπληροφήσης, της συνωμοσιολογίας. Και τι δεν ακούσαμε στην περίοδο της πανδημίας? Πόσο εύκολα μπορεί να δημιουργηθεί τοξικό κλίμα ανάμεσά μας, ακόμη και με βίαιες συμπεριφορές? Πόσο μας έχει επηρεάσει η άνοδος των άκρων στην πολιτική σκηνή και πόσο άραγε θα μας επηρεάσει στο μέλλον? Αρκετά τα παραδείγματα, δεν χρειάζεται να τα αναφέρω ο ίδιος.
Οτιδήποτε όμως κι αν πούμε , ένα είναι σίγουρο! Η τεχνολογική εξέλιξη δεν θα σταματήσει. Η Ελλάδα δεν θα πρέπει να είναι και πάλι ουραγός στις εξελίξεις. Όλα όσα γίνονται θα πρέπει να αφορούν την βελτίωση της ζωής του πολίτη, του κάθε εργαζόμενου. Να υπάρχει ένα πλαίσιο ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων και ένα πλαίσιο ασφάλειας της εργασίας. και όπως λέει ο ίδιος ο Υπουργός, οι μεταρρυθμίσεις είναι οι ειρηνικές επαναστάσεις.
ΥΓ. πιστεύω πως είναι από τους πολιτικούς που μπορεί να πάει φηφιακά την χώρα ένα βήμα μπροστά. Χρειαζόμαστε πολιτικούς με γνώση και μεράκι για την δουλειά που κάνουν! Τους έχει ανάγκη η κοινωνία!
