Αυτοσαρκασμός - σαρκασμός - χιούμορ - παρατσούκλια
Σχολιάζει ο Απόστολος Πουτουλούδης
Ίσως και λίγο επηρεασμένοι από το χιούμορ μιας άλλης εποχής, συνεχίζουμε και σήμερα να δημιουργούμε σκηνές διασκεδαστικές, να πειράζουμε φίλες/ους, να γελάμε και να αυτοσαρκαζόμαστε. Κάποιος που δεν μπορεί πια να γελάσει με τον εαυτό του, είναι η ώρα οι άλλοι να γελάσουν μαζί του, έγραφε ένας Αμερικανός ψυχίατρος και ψυχαναλυτής.
Και εφόσον τον τελευταίο καιρό, αρκετά αστειάκια κάναμε σε φίλες/oυς, είπαμε να στρέψουμε τα καυστικά βέλη της ΄΄σάτιρας΄΄ στους εαυτούς μας, να εξιλεωθούμε έστω και λίγο, να αγιάσουν οι αμαρτίες μας.
Σήμερα θα αναφερθώ στα παρατσούκλια του καιρού μας, τα έξτρα εκείνα αστεία ονόματα που μας κολλούσαν, συνήθως με σκωπτική διάθεση. Σε μερικά σημεία θα χρησιμοποιήσω και θρακιώτικη ντοπιολαλιά. Για τυχόν γλωσσικές απορίες, απευθυνθείτε στην Στέλλα Παλάζη, που είναι και ειδήμων σε γλωσσικά ζητήματα..
Παρατσούκλια δεν είχαν μόνο οι ομάδες, οι γκάνγκστερ, οι επώνυμοι. Είχαμε και εμείς, οι απλοί άνθρωποι, που μας τα δίναν οι περιβόητοι ΄΄νονοί΄΄ της γειτονιάς.
Κατ΄ αρχάς, να ξεκαθαρίσω κάτι. Ο κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική αισθητική, άρα εκλαμβάνει και το χιούμορ διαφορετικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, καλά είναι να κρατάμε λίγο χαλινάρι, ιδίως όταν έχουμε απέναντι μας ευαίσθητα άτομα, που μπορεί να προσβληθούν απο τυχόν παρερμηνείες. Είναι άλλο ο επιθετικός χλευασμός, και άλλο τα πειράγματα ή τα αστεία μεταξύ φίλων - γνωστών χωρίς κακοήθειες. Δυστυχώς, την αίσθηση του χιούμορ δύσκολα την αποδέχονται ορισμένοι. Προσωπικά τους κρατώ σε απόσταση, όχι μόνο απο αισθητική, αλλά και λόγω ασυνήθιστης σωματικής ιδιομορφίας, που θα σας εξηγήσω παρακάτω. Επίσης, είμαι αντίθετος στο να δίνουμε σήμερα παρατσούκλια, ιδίως σε παιδιά και να τραυματίζουμε τις ψυχούλες τους.
Η δική μας γενιά, ίσως και λόγω σκληραγώγησης δεν μασούσε απο τέτοια. Τα πειράγματα ήταν καθημερινός τρόπος έκφρασης, ακόμη και μεταξύ αγνώστων.
Έχουμε ακούσει σόκιν ιστορίες και πειράγματα, που δεν τα χωράει ανθρώπου νούς!
Ας σταθώ όμως στα παρατσούκλια της δικής μου εποχής αυτοσαρκαζόμενος, να πάνε οι πίκρες κάτω, που λέει και το άσμα, γιατί καλώς ή κακώς υπήρχαν και δεν μπορούμε να τα ξεγράψουμε, καθώς μεγαλώσαμε μ΄αυτά.
Πέρα από τα γνωστά παρατσούκλια για τους κατοίκους περιοχών, όπως Γκάτζολοι, Σούρδοι, Φρανκολαντζέρηδες, Παγουράδες, Γκαζμάδες, Καϊλαριώτες Ακανέδες, Νεραντζοκώληδες, Τυρόγαλα κοκ. (υπάρχει πηγή στο τέλος), είχαμε και παρατσούκλια ατομικά.
Δεν υπήρχε περίπτωση, στη δεκαετία του 60΄ ή του 70΄να έλεγαν ένα παρατσούκλι και να μην γνώριζες σε ποιον απευθυνόταν.
Φάκα έλεγαν και αμέσως καταλάβαινες πως πρόκειται για τον ξάδελφο Βασίλη. Τσιουλιά φώναζαν, έτρεχε ο ξάδελφος Βαίτς. Πατέλα φώναζαν (απο πλατυποδία μάλλον) και αμέσως γυρνούσα να δω ποιος με αναζητούσε. Ποτέ δεν κατάλαβα τούτο το παρατσούκλι? Και να πείς, πως πάτσα κανέναν που στέκονταν πέρα του μισού μέτρου? Απουρώ με τον νούνο?
Ακούστε ακόμη μερικά. Λαχανάς, Κατηφόρα, Βουτυράς, Κάπρος, Κεφάλας, Μπιτσίμ, Ταταριότς, Αλμπάντς, Αντέσα, Αλατζιάς, Κλόθρας, Τσάρλι, Τσαπουρνάς, Κατσαβίδα, Κασμέρς, Ζούπς, Κουρουτζής, Καλαμπουκάς, Πέτνιος, Μυλουνάς, Τζακούλης, Καίσας, Ντοματούδα, Πιπερούδς, Δομάζος και ένα σωρό άλλα. Όλα είχαν να κάνουν με κάποια χαρακτηριστικά, προτιμήσεις π.χ σε διάφορα φαγώσιμα, δεξιότητες, συνήθειες και επαγγέλματα. Παραδείγματος χάριν, άρεζ΄ι κάποιος να χάφτει βουτηρούδ΄ι, βουτυρά το παρατσούκλι. Είχε τρανό κεφάλι, κεφάλας το παρατσούκλι. Ήταν λίγο μαυριδερός. πχ. ο ξάδελφος, φάκα τον ονόμασαν (επιλογή του Κουσιαφά), προσωνύμιο του φακίρη. Μην φανταστείτε τα φακιρικά που κάνουν σήμερα! Εμείς τα μόνα φακιρικά που ξέραμε, ήταν να εξαφανίζουμε (καταβροχθίζουμε) σε χρόνο μηδέν κανένα κομμάτι κρέας. Θυμάμαι κάποτε, με τον φίλο μου τον Γιώργη, νεανίσκοι αλανιάρηδες, πήγαμε στο πανηγύρ΄ι στο Τσιμπαλνιώτκο, όπου μετά από τις βόλτες, πάν - κάτ΄, κάτσαμε σε έναν καφενέ- μπουζουκομάγαζο, να φάμε κουπανούδια αρνιθίσια. Περνάει που λέτε, σφαίρα ένα τζιμάνι, μας καβράτσ΄ι τον έναν. Αυτά κι αν δεν είναι φακιρικά!
Πήγε πάππους Βαΐτς σε έναν χορό τσολιάς ντυμένος, έμεινε και στον εγγονό του το όνομα.. και να είχε και δυο μέτρα μπόι?
Συχνά γκιμπιρντούσε (έπεφτε) Πουστόλς, πατέλα τον ονόμασαν, εμένα ντε!. Αλήθεια δεν ξέρω από που προήλθε ετυμολογικά η λέξη γκιμπιρντώ? Τη μόνη λέξη που ξέρω, είναι γκρι μπορντώ...εδώ θα πάρω τη βοήθεια του κοινού. Μανία επίσης στα φωνήεντα, να προσθέτουμε και άλλα για να δώσουμε όγκο..Από που νομίζετε έγινε το δίψηφο ΟΥ. Τα άλλα πάλι, με τις καταλήξεις σε ούδ΄ι.. Σκλούδ΄ι, κταβούδ΄ι, φυστικούδ΄ι, γκουτσινούδ΄ι γατούδ΄ι, καουνούδ΄ι, ζαχαρούδ΄ι, χαρτούδ΄ι, μαιμουνούδ΄ι, σπριτούδ΄ι, πλούδ΄ι. Ευτυχώς το τελευταίο δεν το σκέφτηκε κανείς. Ταίριαζε με το Πουτουλούδ΄η..
Αργότερα στη δεκαετία του 80΄ και 90΄, ανακαλύψαμε και άλλα, π.χ. Θλιβερός, Ερωτιάρης, Φασουλής, Αραχτός, Παγωμένος, Γκουσγκούνης και πολλά άλλα..
Τέλος πάντων, να μην τα πολυλογώ, έτσι ήταν εκείνες τις εποχές.
Θέλετε να αποβάλλετε το άγχος και το στρες, γελάστε. Γελάστε δυνατά με την ψυχή σας. Δεν χρειάζεται να καταφεύγουμε σήμερα σε παρατσούκλια, που μπορεί να πληγώσουν. Υπάρχει πληθώρα αστείων που μας κάνουν να γελάμε. |
του πουδάρι τ΄έκρυψα..σε γιορτή κρασιού με τον Μπίλυ, επονομαζόμενο κι Αλατζιά... |
ΥΓ. Δεν έχω καμιά πλατυποδία, αλλά καλού κακού κρατάτε αποστάσεις όπως και στον κορωνοϊό!
Ιστοσελίδα για να μάθετε παρατσούκλια απο διάφορες ελληνικές πόλεις..